De ondraaglijke sneuheid van het bestaan

ondraaglijke-sneuheid

De ondraaglijke sneuheid van het bestaan

Van de alledaagse, maar daardoor niet minder ondraaglijke sneuheid van de Vinex-wijk,  tot het groteske narcisme op sociale media. Steven van der Jagt (41) zoomt in de gedichtenbundel Eén tilapia van de eindstreep verwijderd als een genadeloze fotograaf in op de onvolmaaktheid van de mens.

Jij bent actief bij Jonge Humanisten. Speelt het humanisme enige rol in jouw dichtwerk?
“Nee, mijn gedichten hebben geen idealistische boodschap. Maar op zich voel ik me best sterk betrokken bij kwesties als duurzaamheid en de vluchtelingencrisis, maar ik heb niet de behoefte dit te verwerken in mijn poëzie. Het zijn twee gescheiden werelden. Mijn dichtwerk is meer een aaneenschakeling van indrukken, samengebracht tot een plaatje (landschap) van woorden.

Ik herken mijn werk en drijfveren wel in de omschrijving van kunst door Willem Kloos:als de ‘allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie’. Soms zijn die indrukken niet om vrolijk van te worden. In een aantal gedichten geef ik de wereld weer als plek met winners en losers. In het gedicht Flinke Mensen omschrijf ik de hedendaagse mens die zichzelf voorbij loopt. De beschouwing van de mens en zijn handelen, zelfreflectie en introspectie hebben deze gedichten gevormd.  Ze zijn dus vanuit de mens gemaakt, de mens staat centraal. Het blijft echter een weergave van indrukken, een soort foto van woorden. Een echte ‘oplossing’ of suggestie hoe het beter kan, geven mijn gedichten niet. “

Hoe kwam je ertoe deze bundel uit te geven?
“Ik wilde altijd al een boek publiceren, iets nalaten, delen met de wereld. Hier komt het humanistische ideaal van zelfontplooiing om de hoek kijken. Het is een klein stukje van het ‘kunstwerk’ dat ik van mijn leven maak”. (met lichte ironie)

Waar haal je je ideeën vandaan?
“Zanger Spinvis is een belangrijke inspiratiebron, een geweldige woordkunstenaar. Zijn wat warrige teksten zijn ook een aaneenschakeling van indrukken. Hij kan van hoogdravende poëtische taal in een vloeiende beweging overgaan op alledaagse taal, en zo stijlbreuken maken die de tekst alleen maar verfraaien. Bij zijn teksten krijg ik ook plaatjes in mijn hoofd. Verder inspireert Simon Vinkenoog mij: de levenslust spat ervan af. Ik haal ook inspiratie buiten de poëzie vandaan. Uit muziek met ‘soundscapes’, muziekstukken die naar een climax toewerken en spanning en vervreemding in zich meedragen. Denk aan Sigur Rós of het oudere werk van Pink Floyd.  Soundscapes zijn landschappen van taal, ik streef naar ‘wordscapes’, het maken van landschappen van woorden.”

Wat is humanisme?
“Humanisme is voor mij enerzijds een manier om het ‘ongerichte beest’ (mijn oerinstincten) te temmen. Freud zou het misschien ‘superego’ noemen. Ik mag als humanist dan wel de mens centraal stellen, en geloven in zijn eindeloze mogelijkheden; tegelijkertijd zie ik ons ook als zoogdier met daarbij horende instincten die onbewust een grote rol speelt in ons handelen.
Humanisme geeft mij ook de handvatten om zin te geven in een leven dat van zichzelf geen zin heeft. Zinloosheid heeft geen negatieve betekenis, het laat alle ruimte open om mijn leven zin en invuling te geven. “

Waar knap je op af?
“Ik knap af van ‘de veilige middenweg’ in iedere vorm van kunst of creativiteit. Talentenjachten die weer worden gewonnen door nachtegaalstemmetjes die een ‘Baby I love you’–soulballad zingen. Geef mij dan een doorrookte stem van iemand als Tom Waits, een man die nooit op een conservatorium zou zijn toegelaten.  Die doorleefdheid prikkelt mij meer dan zo’n technisch perfecte stemmetje.Ik lees liever de prikkelende en provocerende literatuur van een Houellebecq dan een eind-goed-al-goed-lovestory. Verder knap ik af op de bio-industrie, overvolle spitstreinen en witlof.“

Waar lig je wakker van?
“Ik slaap slecht van mezelf. Ik lig dus regelmatig wakker en heb daar geen externe factoren voor nodig…. maar in de figuurlijke zin van ‘wat houdt je wakker’: begin volgend jaar word ik vader. Dat houdt me vooral wakker in positieve zin natuurlijk. Het verandert mijn leven en geeft mij en mijn vriendin een prachtig doel. Maar ik maak me ook wel een beetje zorgen. De wereld staat voor uitdagingen als de klimaatverandering en diverse politieke spanningen. Mijn kind gaat daarin opgroeien. Dat vind ik enerzijds spannend, anderzijds is het aan mij en mijn vriendin om ons kind de bagage mee te geven waarmee hij/zij van de wereld én van zichzelf iets moois kan maken. “

Famke
Famke

Ik ben Famke, een schrijfster die graag schrijft over het leven, onze samenleving en alles daartussenin. Volg mijn blogs voor een frisse blik op alledaagse thema's!

Alle berichten

Gerelateerde berichten