Het graf voor de ongelukkigste

oude-kerk

Het graf voor de ongelukkigste

Wil je wel eeuwig leven? Wat laat je achter? En hoe kun je jezelf steeds opnieuw uitvinden? Dat, en meer, kwam aan de orde tijdens de speciale rondleiding van filosoof Daan Roovers op 4 juni door de tentoonstelling Once in a Lifetime in De Oude Kerk in Amsterdam.

Daan Roovers, uitgerust met een opgeruimd humeur en een tas filosofische boeken, schotelde de deelnemers visies op leven en dood voor in een interactieve rondleiding. De bloemen op de graven van de Oude Kerk door Job Koelewijn associeerde zij met een passage uit Kierkegaards Enter/Ellen. De Deense filosoof is in Engeland als hij een graf ziet, een leeg graf dat wacht, met het opschrift De ongelukkigste
De dood verlangen, die maar niet komt: dat zou weleens vreselijk kunnen zijn, denkt Kierkegaard.

Roovers: “Kierkegaard schrijf zelfs een heuse prijsvraag uit om het graf te vullen.

” Laat ons dus een open competitie instellen, waarvan niemand op grond van stand of leeftijd uitgesloten zal zijn. Uitgesloten is niemand behalve de gelukkige en hij die de dood vreest- welkom is elk waardig lid van de gemeente der ongelukkigen, de ereplaats bestemd voor elke werkelijk ongelukkige, het graf van de ongelukkigste.”

Erfgoed

Berusting, hopeloosheid en verslagenheid: dat zijn de indrukken die het beeld van Folkert de Jong (Heritage/ Erfgoed) oproepen bij de deelnemers. Zijn het vluchtelingen? Het is gemaakt van uiterst onduurzame materialen. Misschien is het wel een post-apocalyptische visioen voor de toekomst en dus een waarschuwing. Let ook op het vingertje… zegt iemand.

Roovers:”Voor mij heeft het ook met aandacht te maken; zo met jezelf vervuld zijn als de jongen, is iets wat we misschien niet meer kunnen in deze tijd van smartphones.” Men knikt instemmend en denkt na.

Ontroerd

Ronduit ontroerd is bijna iedereen door het kunstwerk The Lightworkers, 2010 van Yehudit Sasportas, zonder dat ze er nog veel woorden aan kunnen woorden gegeven overigens. De conclusie: iets om in ieder geval nog eens te bekijken, want er gebeurt zoveel tegelijkertijd.

Nataliteit

Het laatste kunstwerk is een klassiek geworden video. De registratie van een geboorte  van de zoon van Stan Brakhage (Window Water Baby Moving). Roovers linkt de video aan het begrip nataliteit van filosofe Hannah Arendt. Het idee dat je telkens opnieuw dingen geboren kunt laten worden, jezelf in zekere zin, opnieuw kan uitvinden, maar ook vooral kunt engageren aan nieuwe werelden. Hoogst actueel in een wereld die op drift lijkt. Jacqueline (67, voormalige secretaresse) is enthousiast over het gesprek.

“Ik zou dit wandelgesprek zeker aanraden. Vooral omdat je samen op andere ideeën komt en je blik verruimt. 
Welk kunstwerk ik het meest interessant vind? Misschien het beeld van Folkert de Jong. Die beklemming zet aan het denken…. de figuren zijn verslagen, beroofd van illusies in het leven, met de blik naar binnen gekeerd. Dat vond ik bijzonder zeker in de context van een kerk en het geloof waarin hoop en illusies zo belangrijk zijn.”

Nieuwe gesprekken

Zaterdag 11 juni begeleidt Lammert Kamphuis twee gesprekken, om 11.00 uur en om 13.00 uur.
Filosoof en theoloog Lammert Kamphuis is naast zijn werk als freelance filosoof, ook programmamaker en kwaliteitsmanager bij The School of Life.
Zijn kracht ligt in het inzichtelijk maken van complexe filosofische theorieën en deze toepassen op het alledaagse leven. Kijk voor meer gesprekken en activiteiten in het publiekprogramma op onceinalifetime.nu

Once in a Liftetime is een samenwerking tussen de Oude Kerk, Nina Folkersma en het Humanistisch Verbond.

De naam Jacqueline is gefingeerd in verband met privacyredenen.
Beeld: John Min, Humanistisch Verbond

Famke
Famke

Ik ben Famke, een schrijfster die graag schrijft over het leven, onze samenleving en alles daartussenin. Volg mijn blogs voor een frisse blik op alledaagse thema's!

Alle berichten

Gerelateerde berichten