Onderzoek bewogen door waarden

“Constructief, kritisch en geëngageerd onderzoek is wat  Europa nu nodig heeft”, dat betoogde Gerty Lensvelt-Mulders, rector van de Universiteit voor Humanistiek (UvH) en hoogleraar Wetenschapstheorie, methodologie en onderzoeksleer, vrijdagavond in een keynote voor 150 jonge humanisten uit zeventien landen. Zij sprak tijdens de European Humanist Youth Days die van 29 tot en met 31 juli plaatsvonden in Utrecht. Het thema: Moved by values.

Door Julia Doets

De UvH is geïnspireerd door humanisme als sociale en politieke beweging. Onderzoek en onderwijs zijn even belangrijk en richten zich op een menswaardige samenleving. Een van de grootste uitdagingen van elke maatschappij is: hoe verhoudt de vrijheid van het individu (en het autonome leven) zich tot een goed werkende samenleving. ‘People are herd animals in constant denial’, hoe gaan we daarmee om? Studenten worden opgeleid tot humanistici die vaak gaan werken als geestelijk verzorger bij defensie, in de zorg, gevangenissen of als zelfstandige. Geestelijke weerbaarheid, de term geïntroduceerd door Jaap van Praag mede-oprichter van het Humanistisch Verbond, en omgaan met moral injuries staan daarbij centraal.

Relevant

Lensvelt-Mulders streeft als rector naar constructief, kritisch en geëngageerd onderzoek. De grote uitdagingen waar momenteel Europa voor staat, zijn volgens haar  in lijn met de thema’s waar studenten en onderzoekers zich op de UvH mee bezig houden. Hoe zorgen we voor een veerkrachtige, zinvolle maatschappij?
Hoe leef je een betekenisvol leven en hoe verhoud je je tot anderen? Wat is een humane maatschappij? Maar ook: Hoe gaan we om met digitalisering, migratie en vluchtelingen, hongersnoden et cetera. Onderzoek van de UvH is dus zeer relevant.

Betrouwbaar onderzoek

Na haar speech vraagt een jonge humanist uit Groot-Brittannië zich af wat Lensvelt-Mulders met humanisme als politieke beweging bedoelt, en welke invloed dat heeft op onderzoek.

Lensvelt-Mulders legt uit: “Het humanisme als politiek doel betekent voor mij een beweging met een maatschappelijk doel, waar een andere universiteiten door wetenschappelijke doelen worden gedreven. Humanisme heeft geen invloed op de uitkomsten van onderzoek aan de UvH. Het onderzoek moet in de eerste plaats degelijk en betrouwbaar zijn. Zoals goed onderzoek, moet het onfeilbaar, herhaalbaar en onberispelijk zijn. Over de vorm van het onderzoek mag geen twijfel zijn, zodat alle aandacht naar de inhoud gaat.”